Lojistik Süreçlerde Oyunlaştırma: Oyunlaştırma nedir ve neden önemlidir?

Lojistik Süreçlerde Oyunlaştırma: Oyunlaştırma nedir ve neden önemlidir?

İnsanoğlu, eski çağlardan beri oyunla öğrenmektedir. Günümüzde iş hayatında daha fazla yer almaya başlayan yeni nesil çalışanların ( Y ve Z kuşağı ) motivasyonu için geleneksel ödül-ceza yaklaşımı artık verimli olmamaktadır. Yönetim stratejilerini belirlerken yenilikçi modeller olarak oyun ve oyunlaştırmayı da kullanmak verimliliği artırmaktadır. 

Oyunlaştırma, en genel anlamıyla bir oyun oynama değil, oyun tasarım tekniklerinin oyun dışı alanlara uygulanmasıdır. Diğer bir deyişle, gerçek hayattaki motivasyonel sorunları, öğrenmek istediğimiz konuları, oyun tasarım teknikleri ile katılımcılarda uzun vadeli davranış değişikliği hedefleyerek çözen bir yaklaşımdır. 

Macar bilim insanı Mihaly Csikszentmihalyi, insan motivasyonu ve iletişimde devrim yaratan kitabı “Mutluluk Bilimi :Akış”da, “insanoğlu ilk yaşlarından itibaren meraklı bir şekilde ve hayata dair kendi seçimleriyle akışta olan bir varlıktır”  demektedir. Akış teoremine göre, insanlara yeteneklerine göre görevler verilmelidir. Görevler zorsa sinirlenip akış dışarısına çıkar, kolaysa da sıkılarak çıkar. Tam yeteneklerine göre görevleri yerine getirebilen oyuncu devamlı yeni görevlerle akışta kalabilir. Oyunlaştırma projeleriyle, insanları bu akışta tutacak tamamlanabilir görevler, odaklanabildikleri işler, net hedefler, anında alınan geri bildirimler, kontrol elde tutabildikleri durumlar, içselleştirebildikleri görevler, zamandan ve mekandan bağımsız olabilme durumu sağlayarak motivasyonu ve verimliliği sağlayabiliriz.

Eğitimde kullanım :

Mesleki ve teknik liselerin lojistik bölümleri, üniversitelerin dış ticaret ve lojistik ile ilgili bölümlerinde son yıllarda daha çok yararlanılan bir yöntem olmuştur. Yeni neslin teknolojiye ve süreçlere bakışı değiştikçe oyunlaştırma ile anlatım daha da önemli hale gelmiştir. Teorik eğitimin “yaparak öğrenme yöntemleri” ile tamamlanması, öğrenmeyi de kalıcı hale getirmektedir. 

Birkaç örnek verecek olursak; 

-Tedarik zinciri süreçleri, her katılımcının firmanın bir departmanının sorumluluğunu üstlenmesiyle daha kolay öğrenilmektedir.

-Dış ticarette incoterms ( teslimat şekilleri ) öğretimi, keyifli bir kutu oyunuyla hiç unutulmayacak şekilde yapılmaktadır.

-Bir konteyner taşımasının birden fazla taşıma modunda izlediği yol, gerçek harita üzerinde öğretilmektedir.  

Simülasyonlar da ayrıca lojistik sektörü için çok kullanılan araçlardır. Pilot kabini simülasyonu, liman süreçleri simülasyonu, şoför simülasyonu ( sürüş teknikleri, farklı hava koşullarında davranışların kontrolü vb. ) gibi simülasyonlar lojistik sektörüne hizmet ederler. Bunlar, tam bir oyunlaştırma olarak kabul edilmese de öğrenme süreçlerini kolaylaştıran önemli unsurlara, oyun mekaniklerine sahiptir ve yaygın olarak Dünya’da ve Türkiye’de kullanılmaktadır.

Lojistik sektörü ile diğer sektörlerin ortak kullanım alanları: 

-Personel işe alım ve oryantasyonunda,

-Depo süreçlerindeki sipariş toplama süreçlerinin optimum hale getirilmesinde, 

-Tedarik zincirinin tüm sürecinin verimli hale getirilmesinde, 

-Yeni süreçlerin eğitiminde,

-Satış hedeflerinin gerçekleştirilmesinde,

-Tahsilat hedeflerinin gerçekleştirilmesinde,

Güncel bir örnek uygulama : Yakın zamanda Türkiye'de başarıyla uygulanan bir projede, bir e-ticaret firmasının deposunda mal toplama görevlilerinin ürünleri, yanlış raflardan almaları veya bulamamalarından kaynaklanan kayıplar, bir çok siparişin iptaline neden olmaktaydı. Yapılan bir projeyle süreçler ele alındı ve bir yazılımla, kısa zamanda keyifli, yarıştırıcı, öğretici uygulamaları hayata geçirerek sorunlar azaltıldı, sipariş iptalleri yarıya indi ve sorunun yeniden oluşmaması için personelde kalıcı bir davranış değişikliği yaratıldı.

Gelecekte daha çok duyacağımız ve iş hayatında daha da yaygınlaşacak oyunlaştırma konusunda daha çok bilgi sahibi olmak isterseniz, Ercan Altuğ Yılmaz’ı izlemenizi, ilk Türkçe kaynak olarak hazırladığı “Oyunlaştırma” ve “İş’te Oyunlaştırma” isimli kitapları okumanızı tavsiye ederim. Dünya’dan ve Türkiye’den daha fazla örnek ve uygulama modellerini bulabilirsiniz.

R.Osman Circi

Osman.circi@idebd.com.tr

Etiketler :