ÖZEL HABER- Lojistik köy ya da merkez nedir, lojistik merkezlerin sağladığı avantajlar nelerdir, lojistik merkezlerde hangi tesisler bulunur, Avrupa’nın en önemli lojistik merkezleri hangileridir, lojistik köy kalite kriterleri nelerdir, Türkiye’de kurulan ve kurulması planlanan lojistik merkezler nerelerdir? İşte tüm bu soruların cevabı Prof. Dr. Mehmet Tanyaş’ın araştırmasında yer alıyor.

Lojistik Derneği (LODER) Başkanı Prof. Dr. Mehmet Tanyaş www.yesillojistikciler.com ile “Dünyada ve Türkiye’de Lojistik Merkezler” konusu hakkında bilgilerini paylaştı. İşte  Prof. Dr. Mehmet Tanyaş’ın Lojistik Merkezler ile ilgili anlattıkları…

LOJİSTİK MERKEZLER/KÖYLER NEDİR?

Lojistik Merkezler/Köyler; lojistik ve taşımacılık şirketleri ile ilgili resmi ve özel kurumların içinde yer aldığı, her türlü taşımacılık moduna etkin bağlantıları olan, depolama, bakım-onarım, yükleme-boşaltma, elleçleme, tartı, yük bölme-birleştirme, paketleme ve benzeri faaliyetleri gerçekleştirme imkânları olan ve taşıma modları arasında düşük maliyetli, hızlı, güvenli, çevreci aktarma alan ve donanımlarına sahip, içerisinde ulusal ve uluslararası taşımacılık, lojistik ve dağıtım ile ilgili tüm faaliyetlerin çeşitli işletmeciler tarafından gerçekleştirildiği planlanmış alanlardır.

LOJİSTİK MERKEZLERLE HANGİ TERİMLER KULLANILIYOR?

Yük Köyü (Freight Village), Lojistik Köy, Lojistik Alan,Lojistik Merkez, Taşımacılık Merkezi, Lojistik Odak, Lojistik Park, Lojistik Üs, Dağıtım Parkı (Distripark)gibi farklı terminolojilerle ifade edilmektedir.

Lojistik Merkez, teknik, hukuki altyapısı ve coğrafi konumu ile yerel ölçekten başlayarak bölgesel, uluslararası ve küresel boyutta bir cazibe merkezi olabilmektedir. Her lojistik merkezin yer seçimi ve fonksiyonalitesi farklı özellikler gösterebilir.

LOJİSTİK MERKEZLERİN AVANTAJLARI NELERDİR?

Lojistik Merkezler; Lojistik giderlerin düşürülmesi, Taşıma ve aktarma sürelerinin düşürülmesi, Ortak giderlerin azaltılması, Lojistik hizmet verenler arasında sinerji yaratılması, hizmet kalitesinin artırılması, hizmet verilen sektörlerin tedarik zincirinin güçlendirilmesi ile katma değer artışı sağlanması, çevreye etkileri ve karbon salınımının azaltılması, trafik kazalarının ve yoğunluğunun azaltılması, yollardaki şehir içi ve şehir dışı trafik yükünü düzenlemesi ve pik noktalarının yayılması sonucu tedarik zincirinin optimize edilmesine doğrudan katkıda bulunurlar.

LOJİSTİK MERKEZLERDE HANGİ TESİSLER BULUNUR?

Lojistik merkezlerde bulunabilecek tesis ve hizmetler şunlardı: Açık ve kapalı depolar, soğuk hava depoları, lisanslı depolar, antrepolar, geçici depolama yerleri, dağıtım merkezleri, kargo aktarma merkezleri, taşımacılık türü hatları (karayolu, demiryolu, denizyolu), aktarma, yükleme ve boşaltma terminalleri, paketleme, elleçleme, hafif montaj, demontaj vd. katma değerli hizmetler, konteyner transfer, doldurma-boşaltma ve depolama alanları, tehlikeli madde ve özel madde depoları, lojistik ve taşımacılık şirketleri, gereksinime göre serbest bölge, meyve-sebze ve diğer haller, sigorta, bankacılık ve finans kurumları,sivil toplum kuruluşları,gümrük İdareleri ve ilgili diğer kamu kurumları, lojistik eğitim ve öğrenim kurumları,sosyal tesisler (konaklama, yeme-içme, dinlenme ve eğlence alanları), ticaret ve konferans merkezi (banka, posta, alışveriş, vd.), lojistik sektör tedarikçileri satış ve servis yerleri(taşıt, yedek parça, lastik vd. satıcılar, akaryakıt istasyonu), TIR-kamyon parkları ve binek araç parkı.  

LOJİSTİK MERKEZ YER SEÇİMİNDE NELER DİKKATE ALINMALI?

Lojistik merkezlerin etkin olarak hizmet verebilmesi için bazı unsurların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu unsurlar: Uluslararası ve ulusal taşımacılık koridorlarına yakınlık, Arazi topoğrafyasI, Elektrik, gaz, su, haberleşme, ısıtma-soğutma altyapısı, Arazi ve inşaat maliyetleri, Mümkün olduğunca fazla taşımacılık modu (demiryolu, denizyolu, karayolu, havayolu, iç suyolu ve boru hattı) bağlantısı veya yakınlığı, kapasite ve özellikleri,bölge ülkeleri veya illeri için dağıtım ve toplama merkezi olma özelliği, üretim merkezlerine yakınlık, tüketim merkezlerine yakınlık, kalifiye işgücü potansiyeli, genişleme olanağı ve imar durumu.

LOJİSTİK KÖY KALİTE KRİTERLERİ NELERDİR?

Alanın Büyüklüğü, Alanın Verimli Kullanımı, Genişleme Alanı, Trafik Düzeni (Yol-Park-Kavşak-Sinyalizasyon), Altyapı (elektrik, gaz, su, haberleşme, ısıtma-soğutma), Kente Yakınlık, Endüstri ve Ticaret Merkezlerine Yakınlık, Limanlara Yakınlık, Karayolu Bağlantısı, Demiryolu Bağlantısı, Çevresi (Konut Alanlarına Uzaklık, Trafik Yoğunluğu, Prosedürler-İşlemler ve Mülkiyet ve Sahiplik Koşulları.

TÜRKİYE’DE LOJİSTİK MERKEZLER NERELERDİR?

Kurulması planlanan 20 lojistik merkezden şimdiye kadar 7’si işletmeye alınmıştır. 6’sında inşa çalışmaları sürmektedir. 2023’te 20 lojistik merkez toplam 34,2 milyon ton yük kapasitesiyle tüm sektörlere hizmet verecektir. Avrupa ile kesintisiz ve uyumlu demiryolu ulaşımının sağlanmasına yönelik teknik ve idari karşılıklı işletilebilirlik düzenlemelerine uyum sağlanacaktır. Samsun (Gelemen), Uşak, Denizli (Kaklık), İzmit (Köseköy), Eskişehir (Hasanbey), Balıkesir (Gökköy) ve Halkalı olmak üzere 7 adet Lojistik Merkez işletmeye açılmıştır. Bilecik (Bozüyük), İzmir (Kemalpaşa), Mardin, Erzurum (Palandöken), Kahramanmaraş (Türkoğlu) ve Mersin (Yenice) lojistik merkezlerinin inşaat çalışmaları devam etmektedir. Diğerleri olan İstanbul (Yeşilbayır), Konya (Kayacık), Kayseri (Boğazköprü), Sivas, Kars, Bitlis (Tatvan) ve Şırnak (Habur) projelendirme ve kamulaştırma çalışmaları devam etmektedir.

AVRUPA’NIN EN İYİ LOJİSTİK KÖYLER HANGİLERİDİR?

1. Interporto Verona,
2. GVZ Bremen
3. GVZ Nürnberg
4. Berlin Süd Grosbeeren
5. Plaza Logistica Zaragoza
6. Interporto Nola Campano
7. Interporto Padova
8. Interporto Bologna
9. GVZ Leipzig
10. Interporto Parma
11. ZAL Barselona
12. Interporto di Torino
13. BILK Logistics Budapeşte
14. Interporto Novara
15. CLIP Logistics Poznan
16. Delta 3 Dourges Lille
17. GVZ Berlin West Wustermark
18. Cargo Center Graz
19. GVZ Südwestsachsen