Lojistik Hizmet Sağlayıcılar Derneği (LOJİDER) Yönetim Kurulu Üyesi Habip Şen, Zengezur Koridoru ile ilgili son gelişmeleri Yeşil Lojistikçiler için özel olarak değerlendirdi. Zengezur Koridoru’nun Türkiye için faydalarını, koridorun ABD’nin kontrolünde olmasının avantajlarını ve risklerini değerlendirdi. İşte Habip Şen’in Zengezur Koridoru ile ilgili yaptığı açıklamalar…

Zengezur Koridoru'nun Türkiye İçin Faydaları

Türk Dünyası ile Doğrudan Bağlantı: Zengezur Koridoru, Türkiye'yi Azerbaycan üzerinden Orta Asya Türk Cumhuriyetleri'ne doğrudan bağlayarak "Orta Koridor" olarak bilinen ticaret güzergahını güçlendirecek. Bu durum, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) içindeki ekonomik, ticari ve kültürel bağları kuvvetlendirecektir. Ayrıca BTK (Bakü, Tiflis, Kars) hattında Gürcistan’ın yükleri BTK hattı yerine, Çin, Avrupa ve Avrupa, Türki Cumhuriyetlere olan taşımalarda Karadeniz üzerinden özellikle Poti ve Batum limanlarına yönlendirmesiyle oluşan yük dengesizliğinin önüne geçilecektir. Bu sayede bütün yük hacminin karşılıklı yönetilmesi, Türkiye - Avrupa ve Türkiye - Türki Cumhuriyetlere olan taşıma hacimleri de dahil edilince karşılıklı dolu çalışan trenler oluşacaktır.

Lojistik ve Ticaret Merkezi Olma Potansiyeli: Koridorun açılmasıyla Türkiye, Çin'den Avrupa'ya uzanan küresel tedarik zincirlerinin önemli bir parçası haline gelecektir. Bu yeni güzergah, mevcut yollara göre daha kısa ve maliyet-etkin bir alternatif sunarak yük taşımacılığını artıracak. Kars-Iğdır-Nahçıvan demiryolu hattının da bu koridora entegre edilmesiyle, Türkiye'nin doğusundaki iller için yeni ticaret fırsatları ve kalkınma imkanları ortaya çıkaracaktır. Proje dahilinde aktarma terminalinin Türkiye tarafından yapılması hedeflenmelidir. Bu durum hem yeni iş imkanlarına, hem hızlı bir sınır geçişine hem de lojistik merkez faaliyetlerinin ülkemizde yapılması ile ekonominin gelişmesine imkan sağlayacaktır. Bunun yanı sıra operasyonel açıdan önemli olan vagon değişimleri, gümrük transit işlemleri daha hızlı tamamlanabilecektir.

Ekonomik ve Enerji Alanında Bağımsızlık: Bölgedeki enerji kaynaklarının ve petrol ve doğalgazdan üretilen katı ve sıvı hammaddelerin, Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınmasıyla ticaret pekişecektir.

ABD’nin Kontrolünde Olmasının Faydaları

-ABD menşeli küresel firmaların da Asya - Türkiye - Avrupa hattındaki yük hacimleri Zengezur Koridoru’na kolayca adapte edilebilecektir. Bu da yük dengesi, katma değerli yüklerin taşınabilmesi ve bu yüklerin oluşacak navlun bedellerini ödeyebilen yükler olması nedeni ile önemlidir.

-Koridorun güvenliğini ve istikrarını sağlayacaktır. Türkiye'nin en büyük önceliklerinden biri olan koridorun güvenli ve kesintisiz işleyişini sağlayarak, Türk dünyasıyla olan bağlantının sağlam temellere oturmasına katkı sağlayabilir.

-ABD’nin projeyi üstlenmesi, uluslararası finans kuruluşlarının (örneğin, Dünya Bankası, Asya Kalkınma Bankası) projeye olan güvenini artırabilir ve yatırım çekilmesini kolaylaştırabilir. Koridorun inşası ve işletmesi en gelişmiş teknolojiye ve uluslararası standartlara uygun bir şekilde gerçekleştirilebilir. Bu da koridorun verimliliğini ve rekabet gücünü artırarak, Türkiye'nin küresel tedarik zincirlerindeki konumunu güçlendirebilir.

-Koridorun kullanımı Türkiye-Ermenistan ilişkilerini normalleştirip karşılıklı ticaretin gelişmesini olumlu etkileyebilir

ABD'nin Kontrolünde Olmasının Riskleri

-Koridorun ABD kontrolünde olması diğer bölge güçleri tarafından tehdit olarak algılanabilir.

-İran bu koridorda devre dışı kalırsa ekonomik kayıplar yaşayacaktır. Bunun etkisi ile İran güzergahını transit geçiş için kullanan karayolu taşıma firmalarımıza zorluk çıkartabilir ve maliyet artışına neden olabilir.

-Kuşak Yol Girişiminin proje sahibi Çin, ABD ile yaşadığı ticaret savaşlarının etkisi ile Çin uğraklı yükler için koridorun kullanılmasında tereddüt edebilir.

-Gelecekte olası bir Türkiye-ABD gerginliğinde koridor ABD tarafından bir tehdit unsuru ve ticaretin bu koridor üzerinden yapılmasına engel teşkil edecek kararlar alması ihtimali ile bölge ülkeleri ile ticaretimizde olumsuz etkiye neden olabilir.