Lojistikte Eğilimler ve Beklentiler Araştırması (Temmuz-Aralık 2019) açıklandı

Lojistikte Eğilimler ve Beklentiler Araştırması (Temmuz-Aralık 2019) açıklandı

Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) ve Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okan Tuna ile ekibinin  (Defne Angın, Demir Ali Akyar ve H. Tuğba Bafra) iş birliği ile hazırlanan Lojistik Eğilimler ve Beklentiler Araştırması açıklandı. Araştırmanın Haziran-Aralık 2019 tarihleri arasını kapsadığını söyleyen Prof. Dr. Okan Tuna, bundan sonra her 6 ayda bir araştırmanın tekrarlanacağını ve...

Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) ve Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okan Tuna ile ekibinin  (Defne Angın, Demir Ali Akyar ve H. Tuğba Bafra) iş birliği ile hazırlanan Lojistik Eğilimler ve Beklentiler Araştırması açıklandı. Araştırmanın Haziran-Aralık 2019 tarihleri arasını kapsadığını söyleyen Prof. Dr. Okan Tuna, bundan sonra her 6 ayda bir araştırmanın tekrarlanacağını ve sonuçların kamuoyu ile paylaşılacağını belirtti. Raporun lojistik sektör temsilcilerinin karar verme süreçlerinde önemli bir eksikliği dolduracağını, kamunun ilgili kademelerine bilimsel anlamda doğru verilerin aktarılmasını sağlayacağını ve kamuoyu oluşturma anlamında da sağlıklı bir altyapı oluşturacağını ifade eden Prof. Dr. Okan Tuna, yaptığı sunumda araştırma ile ilgili özetle şu bilgileri paylaştı: 

2019 yılının son 6 ayının eğilimleri:

-2019 yılının son 6 ayı, sektör için stabil geçti: Sektörün işleri (yüzde 42,22), müşteri talebi (yüzde 48,89), mavi yakalı (yüzde 64,44) ve beyaz yakalı (yüzde 55,56) çalışanların sayıları aynı düzeyde kaldı. 

-Stratejik plan eksikliği en büyük sorun oldu (yüzde 53,33) 

-E-ticaret/perakende sektörü önemli fırsatlar sundu (yüzde 35,56 “çok yüksek” + yüzde 48,89 “yüksek”)

-Fiyat rekabeti yoğun bir oranda (yüzde 86,67) devam etti 

-Yeni müşteri kazanma (yüzde 55,56) ve maliyet kontrolü sağlama (yüzde 51,11) stratejileri gündemdeydi

-Eğitime ayrılan bütçe yüzde 60 oranında aynı kaldı. 

-Yazılım programlarına yatırım yapılmaya (yüzde 95,56) devam edildi. 

2020 yılının ilk 6 ayının beklentileri: 

-Lojistik sektörü, Türkiye’nin makro ekonomik hedeflerin gerçekleşmesi konusunda ihtiyatlı düşünüyor (yüzde 42,22: düşük).

-Sektör hem büyüme (yüzde 68,89-değişmeyecek) hem de yabancı sermaye yatırımları konusunda karamsar (yüzde 66,44: aynı seviyede kalacak) Tüm bu karamsarlığa rağmen, yatırım yapmayı düşünüyor (yüzde 57,78). Teknoloji, yatırım yapılması planlanan en önemli alan. 

-Sektör, yeni personel istihdam etme konusunda istekli (yüzde 68,89). 

-Sürdürülebilir/yeşil projelere yatırım gündemde değil (yüzde 60).

-Kamudan, mevzuat düzenlemeleri beklentisi (yüzde 80) devam ediyor.

-Üniversite-sanayi iş birliği kapsamında proje yapmayı düşünmüyor (yüzde 62,22)

GÜVEN ORTAMI

Güven ortamını tanımlamak amacıyla, araştırmaya katılan işletmelere “sektördeki güven ortamını” belirlemek amacıyla “işlerinizin hacminde son 6 ay içerisinde nasıl bir değişim olmuştur” şeklindeki soruya lojistik işletmeleri, 2019 yılının son 6 ayı için, yüzde 42,22’si işlerinin “aynı düzeyde” kaldığını belirtti. İşleri ile ilgili olumsuz geri bildirimde bulunanların oranı (yüzde 20). “Olumlu” değerlendirme oranı ise yüzde 33,33 seviyesindedir. 

LOJİSTİK EKOSİSTEMİ 

“2019 yılının son 6 ayı kapsamında sizce lojistik sektörünün karşılaştığı sorunlar neler olmuştur” şeklinde katılımcılara yöneltilmiştir. Katılımcıların yüzde 53,33’ü lojistik sektörünün karşılaştığı temel sorunu “stratejik plan eksikliği” olarak belirtmiştir. Diğer önemli sorunlar ise; “fiyat odaklı rekabet (yüzde 46,67)”, “kalifiye insan kaynağı (yüzde 42,22)” ve “mevzuat eksiklikleri (yüzde 31,11)” olarak öne çıkmaktadır.

Lojistik ekosistemi kapsamında, katılımcılara yöneltilen “geçtiğimiz 6 aylık dönemde öncelik verdiğiniz karar ve stratejiler hangileri olmuştur” şeklindeki soruya katılımcılar yoğunlukla yeni müşteri kazanma (yüzde 55,56) ve maliyet kontrolü sağlama (yüzde 51,11) stratejilerini benimsemişlerdir. Yeni hizmetler sunma (yüzde 40) ve hizmet ağını genişletme (yüzde 40) göreceli olarak düşük oranlı stratejiler olarak saptanmıştır.

FİNASMAN VE YATIRIM ORTAMI

Sektörün önümüzdeki 6 aylık dönemde gelişimi hakkında öngörüleriniz nedir” şeklinde yöneltilmiştir.  Lojistik sektörünün önümüzdeki 6 aylık dönemdeki gelişimi hakkında katılımcıların sadece yüzde 8,89’u “büyüme” beklerken, yüzde 22,22’si “küçülme” beklemektedir. Büyük çoğunluk (yüzde 68,89) sektörde önemli bir değişim beklemediğini ortaya koymuştur. Bu değerlendirme algısının, yabancı sermaye konusunda da aynı düzeyde olduğu gözlenmektedir.

“Önümüzdeki 6 aylık dönemde lojistik sektörüne yönelik bir yatırım planlıyor musunuz” şeklindeki soruya katılımcıların yüzde 57,78’i, 2020 yılının ilk altı aylık dönemine ilişkin lojistik sektörüne yönelik olarak yatırım planlarken yüzde 42,22’si yatırım planlamamaktadır. Yatırım planlaması içinde olan işletmelerin de yüzde 73,08’lik oranla “teknoloji” alanında yatırım yapacağı belirlenmiştir.

İNSAN KAYNAKLARI 

“Çalışan sayınız, son 6 aylık dönemde nasıl bir değişim göstermiştir” şeklindeki soruya katılımcıların büyük bir çoğunluğu, hem beyaz yakalı (yüzde 55,56) hem de mavi yakalı (yüzde 64,44) çalışanlar için “aynı kaldı” yanıtını vermişlerdir. Bu sorunun ardından, lojistik işletmelere 6 aylık dönemde yeni personel istihdam edip etmeyecekleri de sorulmuş ve yüzde 68,89’luk bir oranda evet cevabı alınmıştır. Lojistik işletmelerinin, 2019 yılının son 6 ayında, insan kaynaklarının eğitimine ayırdığı bütçenin de yüksek bir oranda (yüzde 60) “aynı kaldığı” da belirlenmiştir.

DİJİTALLEŞME VE ENDÜSTRİ 4.0

Dijitalleşme ve Endüstri 4.0. lojistik sektörünün gündeminde çok yeni yer almaya başlayan kavramlardır. Bu kapsamda, Türk lojistik sektörünün eğilimlerini ve beklentilerini ortaya çıkarmak amacıyla katılımcılara dört soru yöneltilmiştir. İlk soru, işletmelerin yatırım yaptıkları dijital dönüşüm uygulamaları üstünedir. Katılımcıların yüzde 95,56’sı “yazılım”, yüzde 48,89’u “bulut bilişim sistemleri”, yüzde 20’si “Ar-Ge ve inovasyon merkezi”, yüzde 13,33’ü “blockchain” ve yüzde 11,11’i yapay zekâ ve uygulamalarına yatırım yapmaktadır. 

Katılımcılara, dijital uygulamalardaki karşılaştıkları zorluklar da sorulmuş ve “yetişmiş insan kaynağı” yüzde 57,78 gibi bir oran ile ilk sırada yer almıştır. “Uygulama zorluğu” da yüzde 40 gibi bir oranla ikinci sırada yer almıştır.

“Önümüzdeki 5 yıl içerisinde lojistik sektörüne etkisinin daha fazla olacağını düşündüğünüz teknolojik gelişmeler nelerdir” sorusuna  verilen cevaplarda ise “Büyük veri analizi (yüzde 64,44)” ve “robotik/otomasyon sistemleri (yüzde 62,22) ilk sıralarda yer almıştır.

“Endüstri 4.0 ve beraberinde gelen teknolojik yeniliklerin sektörde yaratacağı etki” konusunda ise katılımcıların, yüzde 84,44 gibi yüksek bir oran ile “otomasyon ve robot teknolojileri ile verimlilik artışı olacak” cevabında konsensüs sağlarken azımsanmayacak bir oranda (yüzde 53,33) “hizmet hızı, kalite ve karlılık artacak” tespiti katılımcılar tarafından gerçekleştirilmiştir. 

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

İşletmelerin yapmış olduğu sürdürülebilirlik faaliyetleri ile ilgili soruya katılımcıların, yüzde 75,56’sı “sürdürülebilirliğin şirket politikası haline gelmesi” konusunda faaliyetlerin gerçekleştirildiğini beyan ederken “Personel farkındalık eğitimleri” yüzde 68,89’luk bir oran ile ikinci sırada yer almıştır. 

KAMU İLİŞKİLERİ

Kamunun sektörün hangi sorunlarını çözmesi gerektiği ile ilgili önümdeki 6 aylık dönem dikkate alınarak, katılımcılara yöneltilen soruda, “mevzuat düzenlemeleri (yüzde 80” ve “denetim/standartlaşma konuları (yüzde 60)” ön sıralarda yer almıştır. 

SONUÇ VE DEĞERLENDİRME 

EĞİLİMLER (Temmuz-Aralık 2019)

-Müşteri talebi ve iş hacmi sabit kaldı. 

-İşletmelerin lojistik sektörüne olan güveni artış eğiliminde. 

-Rekabetin en yoğun olduğu alanları fiyatlandırma, hizmet hızı ve çeşitlilik sağlanması konuları oluşturuyor. 

-Mavi ve beyaz yakalı çalışan sayısı aynı oranda kaldı. 

-Lojistik sektörünün temel sorunları stratejik plan eksikliği, fiyat odaklı rekabet ve kalifiye eleman eksikliği oldu. 

-E-ticaret/Perakende sektörü önemli fırsatlar sundu. 

-Yeni müşteri kazanmak ve maliyet kontrolü sağlamak öncelikler arasında yer aldı. 

-Yeni müşteri kazanımında müşteri ilişkilerinin iyileştirilmesi ön planda.

-Eğitime ayrılan bütçeler aynı kaldı. 

-Dijital dönüşüm uygulamalarından en çok ilgi duyulan alanlar yazalım ve bulut sistemleri oldu. 

-Şirketlerde sürdürülebilirlik bir politika haline geldi. Personel farkındalık eğitimlerinin yapıldığı fakat pratik uygulama eksikliği bulunduğu gözlemlendi. 

-Sektör, üniversite-sanayi işbirliğinde projeler gerçekleştirdi. 

BEKLENTİLER (Ocak-Haziran 2020)

-Türkiye’nin makroekonomik hedeflerini gerçekleştirmesine yönelik güven düzeyi düşüktür. 

-Sektörde finansal iyileşme beklenmiyor. 

-Yabancı yatırımın aynı düzeyde kalması bekleniyor. 

-Yatırım planlayan firmalar çoğunluğu oluşturuyor. 

-Teknolojik yatırımların daha çok fayda sağlayacağı bekleniyor. 

-Yeni personel istihdamı planlanıyor. 

-Sektörü entkilemesi beklenen teknolojileri büyük veri analizi, robotik/otomasyon sistemleri ve nesnelerin interneti oluşturuyor. 

-Sektör, sürdürülebilirlik/yeşil proje yatırımları yapmayı düşünmüyor. 

-Sürdürülebilir uygulamaların artırılmasında en önemli itici gücün yasal düzenlemeler ve vergi/finansal teşvikler olması bekleniyor. 

-Kamunun mevzuat düzenlemeleri, denetim ve standartlaşma sorunlarına çözüm getirmesi bekleniyor. 

-Üniversite-sanayi işbirliğinde proje yapmayı düşünmeyenler çoğunlukta bulunuyor. 

ÖNERİLER

-Türkiye’nin makroekonomik hedeflerini gerçekleştirmesine bağlı planlar için risk analizi yapılmalıdır. 

-Müşteri talebi ve iş hacmini artırmak amaçlı değer yaratıcı hizmetlere yönelik yatırımlar yapılmalıdır. 

-E-Ticaret sektörünün iş hacmi büyüyecek. Lojistik sektörü bu sektördeki iş hacmini artırmak amaçlı hizmet çeşitlendirmesine gidebilir. 

-Firmalar yeni müşteri kazanımlarını, varolan müşterilerini korumalarını ve maliyet kontrolü yapmalarını sağlayan güçlü yönlerini, bu alanlarda engel teşkil eden zayıf yönlerini ve varolan/hedef müşterilerinin profillerini analiz edebilecek şekilde veri toplamalıdır. 

-Yapılan teknolojik yatırımları müşteri ilişkilerini geliştirme, katma değerli hizmet yaratma, rekabetçi fiyat sağlama ya da network bağlantısı kurma alanlarında olmalıdır. 

-Fiyat rekabeti stratejisinden orta vadede vazgeçilemeyeceği görülse de özellikle teknoloji ve Endüstri 4.0’ın etkin kullanımı sektöre önemli fırsatlar yaratabilir. 

-Sektörü etkilemesi beklenen teknolojik gelişmelerin, firmanın hizmet yelpazesine ve karar mekanizmalarına entegre edilmesi hedeflenerek, üst yönetimin desteklemesinin ötesinde katılımcısı olduğu proje bazlı iş geliştirmesi yapılmalıdır. 

-Sürdürülebilirlik konusunda proaktif bir pozisyon alarak atık ve enerji yönetiminin iyileştirilmesi ve karbon ayak izinin azaltılması gibi somut adımlar atılmalıdır. 

-Sektörün üniversite ile işbirliğini daha da artırması, bu kapsamda somut projeler üzerinden çalışmalar yapması, rekabetçi üstünlük yaratılması için önem arz ediyor. 

-Üniversite-sanayi işbirliği kapsamında gözlemlenen negatif eğilimin temel kaynağı devlet ve üniversitelerce araştırılarak, destek ve teşvik kurgularına konuyla ilgili çözümler eklenmelidir. 

Etiketler :